Ta herbata to nawóz dla raka. Wmawiano nam, że jest zdrowa

Yerba mate – alternatywa dla kawy czy zagrożenie dla zdrowia?

Wielu z nas sięga po yerba mate jako pobudzającą alternatywę dla kawy. Choć oba napoje mają właściwości stymulujące, świadomość możliwych negatywnych skutków spożycia kawy jest powszechna – większość wie, że nadmiar kofeiny może szkodzić. Niestety, w przypadku yerby funkcjonuje przekonanie wręcz przeciwne. Niektórzy piją ją nieustannie przez cały dzień, małymi łykami popijając z termosu ogromne ilości tego naparu. Takie nawyki mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym do zwiększonego ryzyka rozwoju nowotworów.

Herbata zupełnie inna niż inne napoje

Jeszcze nie tak dawno kawa była uważana za szkodliwą używkę powodującą problemy żołądkowe, na przykład wrzody. Herbata była więc postrzegana jako zdrowsza alternatywa. Obecnie jednak wiemy, że umiarkowane spożywanie kawy może być korzystne dla zdrowia, podobnie jak niektóre rodzaje herbat, np. zielona. Kluczem jest jednak umiar – zarówno nadmiar kawy, jak i herbaty, ze względu na zawartość kofeiny, może szkodzić. Tymczasem yerba mate zyskała popularność nie tylko ze względu na swoje pobudzające właściwości, lecz także z powodu tradycji jej picia niemal non stop przez wiele godzin. Spożywanie jej w ten sposób, niestety, może być niebezpieczne.

Eksperci biją na alarm: ta herbata szkodzi

Choć yerba mate często chwalona jest za pozytywny wpływ na koncentrację, metabolizm i układ krążenia, pojawia się coraz więcej badań wskazujących na jej potencjalne zagrożenia zdrowotne. Regularne picie tego naparu może zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów, zwłaszcza przełyku, krtani i płuc. Wynika to głównie z obecności w yerba mate wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (PAH) – substancji rakotwórczych, które znajdują się również w dymie tytoniowym, spalinach czy grillowanym mięsie.

Tradycyjny sposób parzenia yerba mate, z dużą ilością liści i niewielką ilością wody, powoduje wysokie stężenie benzopirenu – silnie rakotwórczej substancji obecnej także w dymie papierosowym. Osoby pijące yerbę regularnie mogą więc nieświadomie przyjmować podobne dawki toksyn, jak nałogowi palacze.

Dodatkowo, yerba mate zawiera kofeinę, której nadmierne spożywanie prowadzi do bólów głowy, bezsenności, niepokoju i problemów żołądkowych. Może też wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, np. inhibitorami MAO.

Znaczenie temperatury napoju

Nie tylko obecność toksycznych substancji w yerba mate wzbudza zmartwienie naukowców. Równie groźne może być picie napoju o bardzo wysokiej temperaturze (>63,9°C), które zwiększa ryzyko nowotworów przez urazy termiczne i uszkodzenia błony śluzowej przełyku oraz układu pokarmowego. Połączenie wysokiej temperatury i rakotwórczych składników naparu tworzy wręcz niebezpieczną mieszankę, która może daleko odbiegać od propagowanych przez lata zdrowotnych właściwości.

Jak bezpiecznie pić yerba mate?

Nowe badania zdecydowanie zmieniają postrzeganie yerba mate i przestrzegają przed bezkrytycznym jej spożywaniem. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy całkowicie z niej rezygnować. Podstawą jest umiar i rozważne spożywanie – ograniczenie ilości wypijanego naparu oraz unikanie picia go w bardzo wysokiej temperaturze. Takie zachowanie może znacznie ograniczyć potencjalne zagrożenia zdrowotne.

Ważne jest, by nie dać się zwieść mitowi o cudownych właściwościach yerba mate i być świadomym ryzyk, jakie niesie regularne i nadmierne jej spożywanie.